Ekzistas nur deko da Esperanto-aranĝoj aliaj ol landaj kongresoj kun pli longa historio ol tiu de Arkones. En la lasta septembra semajnfino Artaj Konfrontoj en Esperanto okazis jam por la 31a fojo, kiel ĉiam – en Poznano, Pollando.
Almenaŭ en la lastaj jaroj, kiam mi partoprenas en Arkones, ĝi ne estas strikte arte konfronta sed kaj arta, kaj konfronta. Malgraŭ la nomo, ne temas pri konkurso de artaĵoj. Koncertoj, teatraĵoj, filmoj, libraj kaj aliaj prezentoj – kvankam grava parto de la programo – estas akompanataj de ne malpli gravaj prelegoj kaj diskutoj, inkluzive de la podiaj, kiuj ne estas oftaj en Esperantujo: pri seksismo, finvenkismo-raŭmismo, pollanda Esperanto-movado ktp. Ĉi-jare granda debato mankis, kion mi notas kun bedaŭro.
Pollando praktike ne havas landan Esperanto-kongreson. De tempo al tempo okazas aranĝo sub tiu ŝildo, sed neniel ĝi povas konkurenci kun Arkones, kiu estas regula kaj certa. Aldone, neniu alia renkontiĝo en Pollando havas tiom abundan kaj interesan programon. Natura sekvo estas, ke ne mankas al ĝi publiko – ĉiujare ĉ. ducent partoprenantoj, kiuj apud prezentado kaj ĝuado de artaĵoj kaj mal-, movadumas, societumas, amindumas… Ĉi-jare venis 160 personoj – iom malpli ol kutime, sed tio neniel igis la aranĝon malpli alloga.
Inter la partoprenantoj estas ĉiam dudeko da kursanoj kaj instruistoj de la Interlingvistikaj Studoj gvidataj de prof. Ilona Koutny ĉe la universitato Adam Mickiewicz. Mem studinte tie, mi memoras, kiom ripoziga estas la semajnfina Arkones post la tagoj plenaj de lecionoj kaj ekzamenoj. Por kelkaj tio ne sufiĉas – ili kontribuas al la programo, foje per prelegoj ligitaj kun la studoj. Tiel faris prof Věra Barandovská-Frank, kiu atentokapte rakontis pri slaviconlangs, projektoj pri slavaj interlingvoj.
Małgosia Komarnicka prezentis la solspektaklon Ursula. La krio de infano kontraŭ militoj de Roman Dobrzyñski. Temas pri tre emocia, aŭtenta historio de germana esperantistino, prezentita jam en la 100a Universala Kongrso. Tie ĝi ĝuis tiom grandan interesiĝon, ke la antaŭplanitaj du prezentoj ne sufiĉis kaj la kongresanoj elpremis organizon de la tria. Same en Poznano, la ĉefsalono Spegulejo estis plenplena. Simile vastan publikon allogis ankaŭ Ĵomart kaj Nataŝa, kaj Sepa kaj Asorti. István Ertl brave ĵonglis vortojn en “Spritaj splitoj kaj preskeraroj”. Inter la tradiciaj nepraĵoj mi notas la sabatan Mielvesperon (kuntrinkado de medo) kaj surrealisman prezenton de Jarlo Martelmonto el Svedio (mi daŭre ne komprenas!).
Ĵomart kaj Nataŝa koncertas en la Spegulejo (Foto:Joanna Filipowicz-Choroszucha)
Arkones estas alloga por libroŝatantoj; tie funkcias la sola Esperanto-libroservo en Pollando kaj okazas prezentoj de novaj libroj, ekzemple la poemaro de W. Szymborska Mi inventas la mondon aŭ la dika Historio de la Esperanta literaturo de C. Minnaja kaj G. Silfer, sed ankaŭ kvinvoluma vortaro de E. Kozyra, Kiel dono de la mano de poznanaj poetoj kaj la reeldonitaj Zamenhofaj Kongresaj paroladoj. Apud tio, prezentoj de Beletra Almanako kaj la galega literaturo, kunlegado de Quo Vadis en la traduko de Lidia Zamenhof kaj aŭtora horo kun Nora Caragea. Por ne forgesi pri la kiosko de Sezonoj, en kiu indas kompletigi librokolekton kaj rekotizi por nia revuo, profitante favorajn prezojn.
Agrable surpriza estis la donaco, kiun ricevis ĉiu partoprenanto: la disko Malsato de espero kun kantoj de Suzana – Zuzanna Kornicka, unu el la ĉiujaraj kunkreantoj de la bona etoso en Arkones. Tiun etoson mi sentis ĉi-jare precipe intense, ĉar mi venis el Nederlando, kie la vetero iom diferencis de la poznana. Kaj nun mi komprenas ke la t. n. “ora pola aŭtuno” kaj Arkones estas nedisigeblaj – se fino de septembro, tiam Poznano!
Paweł Fischer-Kotowski
Ĉi tiu artikolo saperis en la novembra kajero de La Ondo de Esperanto (2015).
Ĉe represo bonvolu nepre indiki la fonton paperan (se en presaĵo) aŭ retan (se en retejo):
Papere: La Ondo de Esperanto, 2015, №11.
Rete: La Balta Ondo https://sezonoj.ru/2015/10/arkones-5
