Paĝoj el la historio de la Sukcena Lando (20)

Sturmo de KenigsbergoLegu la antaŭan, 19an paĝon
La antaŭaj 18 paĝoj estas legeblaj en nia arkiva retejo.

La somera ofensivo

Komencinte la someran ofensivon de 1944 la trupoj de la 3a Belarusa fronto (grupo da armeoj en USSR) gvidata de generalo Ivan Ĉernjaĥovskij la 13an de julio liberigis Vilnon de la naziaj okupintoj. Post kelktaga regrupiĝo la ofensivo rekomenciĝis, kaj la 1an de aŭgusto la germaniaj trupoj estis forpelitaj el Kaŭno. Post konkero de kelkaj apudlimaj loĝlokoj la ofensivo estis haltigita en la okcidento de Litovio. En tiu periodo la komandantaro de la 3a Belarusa fronto pretigis decidan operacon, dum la germana armeo perfektigis sian defendon.

Pli sude, en la norda Belarusio la 26an de julio estis liberigita Grodno kaj sekvatage ankaŭ Belostoko. La Ruĝa Armeo transiris Nemanon kaj daŭrigis okcidenten ĝis la antaŭmilita ŝtatlimo, forlasita en junio 1941.

Sur la teritorio de la Orienta Prusio estis rapide modernigataj malnovaj fortikaĵoj kaj kreata kampa defendosistemo. Pri defendado estis taskigita la armea grupo Centro komandata de generalo Georg-Hans Reinhardt, poste transformita je la grupo Nordo (generalo Lothar Rendulic).

Orient-Prusia operaco

La Orient-Prusia operaco estis unu el la plej gravaj operacoj en 1945, ĝia celo estis malhelpi flankajn atakojn de la germanaj fortoj el la Orienta Prusio al la ĉefa soldataro de la Ruĝa Armeo impetanta al Berlino. La operaco startis la 13an de januaro 1945 laŭ du direktoj. Armeoj de la 2a Belarusa fronto (komandanto: marŝalo Konstantin Rokossovskij) dissekcis la germanan frontlinion kaj venis de Mława tra la norda Pollando kaj la sudo de la Orienta Prusio ĝis la Balta Maro apud Elbing – fine de januaro la norda parto de la germania militistaro estis tute fortranĉita de Germanio, dum ĝin atakis la 3a Belarusa fronto.

Generalo Ĉernjaĥovskij

La antaŭeniro de la 3a Belarusa fronto en la Kenigsberga direkto estis malrapida, la batalojn karakterizis persisto kaj krueleco. La germana defendosistemo inkludis 7 defendoliniojn kaj 6 defendodistriktojn. Aldone densa nebulo kutima en la vintra sezono malhelpis la aktivadon de aviado kaj artilerio. La 18an de februaro en batalo ĉe Mehlsack (nun Pieniężno en Pollando) pereis la 38-jara marŝalo Ĉernjaĥovskij; la komandado de la 3a Belarusa fronto estis komisiita al marŝalo Aleksandr Vasilevskij. Precipe forte kontraŭstaris la plej granda armea grupiĝo ĉe Heiligenbeil (nun Mamonovo en Kaliningrada regiono), tiea vintra-printempa operaco ricevis la nomon Heiligenbeil-a kaldrono. Post la frakaso de la germana armearo ĉe Heiligenbeil, la Ruĝa armeo ĉirkaŭis Kenigsbergon. La Balta mararmeo (komandanto: admiralo Vladimir Tribuc) malebligis venon de helpo el la maro kaj evakuadon de la hitleranoj al Germanio.

La sturmo de Kenigsbergo

Kenigsbergon gardis tri defendoringoj, kiuj estis zorge preparitaj. La unua, ekstera ringo (ĉ. 8 km de la urbocentro) konsistis el 15 fuortoj (ĉiu kun 12-15 kanonoj), tranĉeoj, kontraŭtankaj kaptiloj, pikdratoj kaj minkampoj (la bruna ringo en la suba mapo)). La dua ringo laŭis la urbolimojn (la verda ringo). La internan ringon formis naŭ bastionoj, pluraj turoj kaj fortikaĵoj (la blua ringo), kaj la citadelo.

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%91%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D1%81%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F#/media/File:Battle_Of_K%C3%B6nigsberg_Begin.png

En la germana garnizono estis ĉ. 130 mil armeanoj (inkluzive de 30 mil milicianoj el “Volkssturm”), ĉ. 4 mil kanonoj, 108 tankoj kaj 170 aviadiloj. La 3a Belarusa fronto (kiu enhavis ankaŭ trupojn de la 1a Balta fronto, malfondita post la liberigo de la tri baltaj ŝtatoj) atakis per 137 mil soldatoj (inter kiuj estis mia avo, ukraina soldato Aleksandr Goreckij), ĉ. 5200 kanonoj, 538 tankoj kaj ĉ. 2 mil aviadiloj.

Post kvartaga artileria kanonado kaj aerbombado la 6an de aprilo 1945 komenciĝis la sturmo. Post trarompo de la defendaj ringoj, bataloj daŭris sur la urbostratoj kaj finiĝis la 9an de aprilo per kapitulaco, subskribita de generalo Otto von Lasch, kiu per radio alvokis ĉesigi la rezistadon – pro tio Hitler mortkondamnis lin kaj liajn familianojn. 42 mil germanaj defendantoj pereis dum la sturmo, 90 mil iĝis militkaptitoj.

Sturmo de Kenigsbergo

Militkaptitoj en Kenigsbergo

Okaze de la konkero de Kenigsbergo estis fondita speciala medalo – la sola sovetunia medalo por militpreno de urbo, kiu ne estas ĉefurbo de ŝtato.

Dividi Germanion

La ŝtatestroj de Sovetunio, Usono kaj Britio traktis la postmilitan disdividon de Germanio en la konferencoj, okazintaj en Teherano (decembro 1943) kaj en Jalto (februaro 1945). La definitivajn decidojn akceptis la Potsdama konferenco (ekde la 17a de julio ĝis la 2a de aŭgusto 1945). Ĝi decidis, interalie, likvidi la agreseman Orientan Prusion. Ĝi estis dividita inter Soveta Unio kaj Pollando.

Sovetunio ricevis unu trionon de la teritorio kun la urbo Kenigsbergo, kiu administre eniris en Ruslandan Sovetan Federacian Socialisman Respublikon (RSFSR) kun la urboj Tilsit (Sovetsk), Gumbinnen (Gusev), Insterburg (Ĉernjaĥovsk) k. a. Pollando ricevis du trionojn kun la urboj Allenstein (Olsztyn), Elbing (Elbląg), Marienburg (Malbork), Heilsberg (Lidzbark Warmiński) k. a. Krome al Pollando estis donita la libera urbo Dancigo, kiun en 1939 Germanio okupis, kaj regiono ĉirkaŭ ĝi. Litovia Soveta Socialisma Respubliko (re)ricevis la regionon Memelland, kiun Germanio aligis al la Orienta Prusio, kun la urboj Memel (Klaipėda), Heydekrug (Šilutė) k. a.

Halina Gorecka

(Daŭrigota)

Ĉi tiu artikolo aperis en la aprila-maja kajero de La Ondo de Esperanto (2015).
Ĉe represo bonvolu nepre indiki la fonton paperan (se en presaĵo) aŭ retan (se en retejo):
Papere: La Ondo de Esperanto, 2015, №4-5.
Rete: La Balta Ondo https://sezonoj.ru/2015/04/gorecka-2/

Pri La redakcio

Aleksander Korĵenkov, la redaktanto de ĉi tiu retejo
Tiu ĉi enskribo estis afiŝita en Halina Gorecka, Historio, Mondo kaj ricevis la etikedo(j)n , , , , , , , . Legosigni la fiksligilon.

1 respondo al Paĝoj el la historio de la Sukcena Lando (20)1

  1. Михаил diras:

    Дорогие Галина и Александр! Большое спасибо за интересный материал. Мой отец Горшков Николай Михайлович был участником штурма Кёнигсберга и вообще в составе Оршанской артиллерийской противотанковой бригады 3Белорусского фронта прошел с боями всю Восточную Пруссию. Среди других наград имеет медаль “За вэятие Кёнигсберга”Фронтовые раны всю жизнь беспокоили отца. Он скончался 20лет назад

Respondi