Fatraso, Kanibalo kaj Damaĝantoj

La 34a Moskva Internacia Kinofestivalo (MIKF) el la oficiala vidpunkto fariĝis triumfa por la britia kino. Estis du konkursoj por ludfilmoj (la ĉefa kaj Perspektivoj), kaj en ambaŭ venkis reprezentantoj de Britio: respektive Junkhearts (la tradukon de ĉi vorto ni traktu aparte en sekva alineo) kaj The Wreckers (La damaĝantoj). Krome la ĉefrolulo en Junkhearts Eddie Marsan ricevis premion por la plej bona vira rolo, kaj en la konkurso de dokumentaj filmoj venkis Searching for Sugarman (Serĉante Sugarman-on), kie Britio estis unu el kunproduktantoj. La menciitaj rezultoj de la ĉefa konkurso estas des pli mirindaj, ĉar du aliajn tieajn premiojn – por la plej bonaj reĝisoro (Andrej Proŝkin) kaj virina rolo (Roza Ĥajrullina) prenis la rusia filmo Orda (La hordo). Estis tre nekutima decidmaniero de la ĵurio, ĉi-foje prezidata de la brazila klasikulo Héctor Babenco, ne ĉar Junkhearts kaj La hordo ne meritas la premiojn, sed ĉar nun ŝajnas, ke la aliaj konkurintoj estas ne tre altnivelaj. Tradicie ĉiujn kvar premiojn de la ĉefa konkurso ricevas malsamaj filmoj, do entute kvar. Ĉi-foje estis duoble malpli, kvankam estis kroma premio “Speciala mencio”.

Do, la plej bona filmo fariĝis Junkhearts. Unue, ni provu traduki la titolon. Ruslingve la filmo nomiĝas Отбросы (Fatraso, forĵetaĵo), kio fakte estas “junk” en la angla. Sed ial en la rusa traduko estis neglektita la vorto “hearts” (koroj). Probable tio okazis ĉar ne estas facile diri bele en la rusa Fatrasaj koroj. Ni do uzu ĉi tiun varianton, kvankam tiu en la rusa ankaŭ estas trafa, ĉar la vorto “отбросы” krom la forĵetendaj objektoj signifas ankaŭ homojn, “la sociajn restaĵojn”. Ĝuste pri tiuj temas en Fatrasaj koroj. Frank, ekssoldato, estas turmentata de la pasinteco, kiam li faris fatalan kaj nekorekteblan eraron – dum militservado li neintence mortigis virinon kaj etan infanon. Por regajni iom da viva energio li proponas al senhejma junulino Linnet ekloĝi en sia hejmo. Iuj postaj eventoj estaj prognozeblaj, iuj ne, sed ĝenerale Fatrasaj koroj lasas fortegan impreson, kaj Eddie Marsan (Frank) tute prave estis honorita de la ĵurio.

La hordo rakontas pri la 14a jarcento kaj la potenco de La Ora Hordo, tiutempe reganta en la plejparto de Eŭroazio. La baza temo estas neatendita blindiĝo de la ĥanino Tajdula. La moskva metropolito kaj miraklofaranto Aleksio estas vokita por kuraci ŝin, kaj de tio dependas la sorto de la tuta Moskva princlando. Tre bona filmo, rekonstruanta la spiriton de la oriento, tiamaj intrigoj kaj mezepoka krueleco.

La “Specialan mencion” ricevis la meksika filmo Fecha de caducidad (Validofino) – historio de la morto de viro, kiu (la historio) estas montrata de tri vidpunktoj – lia patrino, ŝia najbarino kaj alia viro, kiu estas suspektata je la mortigo. La kinaĵo ne estas tre elstara, tamen estas tre ĝojiga, ke la konkurson partoprenis filmo el Meksiko, des pli – reĝisorita de tre talenta virino (Kenya Marquez).

Krome memorfiksiĝis la italia A.C.A.B. (All Cops Are Bastard – Ĉiuj policistoj estas bastardoj), rakontanta pri ĉiutaga vivo kaj laboro de policista draŝbrigado, batalanta kontraŭ futbalaj miszelotoj, eksterleĝaj enmigrintoj kaj aliaj. Bonega flanko de la filmo estas, ke neniu estas montrita plene prava kaj plene malprava. La vero estas ie meze, sed plurajn problemojn kaŭzas ŝtato, kiu foje devigas konduti foje tute absurde.

La pollanda 80 milionoj kaj la hungaria As ajto (La pordo) tradicie por MIKF prezentis temojn el la socialisma pasinteco de la landoj. La finna Vuosaari kaj la estonia Üksik saar (Soleca insulo) ambaŭ estas miksaĵoj de historioj pri sufiĉe akraj problemoj de la nunaj homoj.

Multe priparolata iĝis la kroata Ljudožder vegetarijanac (Kanibalo-vegetarano). La filmo levas ne tre novan temon de malleĝaj abortigoj, kaj Kanibalo ne ricevus sian porcion da atento, se ne estus detale filmita sceno de abortigo – spektantoj vidas, kion la doktoro faras kaj kio poste kuŝas en la kirurgia telero – aspektas ege imprese kaj ŝokige. Sed ĉu bezonate?

Kiel dirite, la konkurson Perspektivoj gajnis La damaĝantoj – historio de geedzoj, subite malkovrantaj mensogon, kiu preskaŭ ruinigas iliajn rilatojn. La filmo apenaŭ estas la plej forta inter ĉiuj montritaj, sed sendube la ĵurion impresis la nun treege fama aktoro Benedict Cumberbatch, ĉefrolanta en La damaĝantoj. Do tia aljuĝo de la ĉefpremio estis iusence simbola gesto.

Eksterkonkurse furoregis la usona Moonrise kingdom (La plenluna reĝlando), kortuŝa kaj samtempe amuzega historio de du adoleskantoj, kiujn gardas adoltoj, kaj (denove!) britia The angels’ share (La anĝela parto), ironia komedio pri kvar skotaj duonkrimaj malsukcesuloj, kiuj strebas iel ŝanĝi siajn vivojn.

Konstantaj legantoj de niaj revuoj memoras, ke pasintjare la ĉefan premion gajnis hispania filmo La ondoj. Estas agrable anonci, ke rusianoj povos spekti ĝin la 15an de julio en la televidkanalo Kultura je la 23:35.

Grigorij Arosev

En nia retejo estas artikoloj de Grigorij Arosev pri du antaŭaj festivaloj

MIKF-33 (2011)

MIKF-32 (2010)

Ĉi tiu artikolo aperos en la duobla aŭgusta-septembra kajero de La Ondo de Esperanto (2012).
Ĉe represo bonvolu nepre indiki la fonton paperan (se en presaĵo) aŭ retan (se en retejo):
Papere: La Ondo de Esperanto, 2012, №8–9.
Rete: La Balta Ondo http://sezonoj.ru/2012/07/215mikf/