Eŭropo dikiĝas

Vide el Bruselo

Dum longa tempo eŭropanoj kutime miris vidante la dikecon de usonanoj. Por tiuj, kiuj vizitis Usonon ja tuj klariĝis, kial usonanoj tiom dikas. Ili simple tro manĝas kaj nemulte sportas aŭ moviĝas. Eĉ rapida inspekto en la fridujoj de usonanoj donas indikojn: ĉiuj pakaĵoj kaj dozoj estas multe tro grandaj.

Dum la lastaj jardekoj en pluraj kampoj eŭropanoj multe laboras por esti pli “usonecaj”. Tiel, oni volas esti pli sukcesaj en sciencoj, komercoj kaj sportoj. Nur en malmultaj sferoj eŭropanoj sukcesis. Tamen la statistiko de Eurostat, agentejo de EU en Luksemburgio, montras ke la civitanoj en pluraj Eŭropaj landoj estas survoje al “plibonigi” la atingojn de usonanoj en unu sfero – pezo.

“Obezeco estas altiĝanta rapide, kunportante ruinigantajn sekvaĵojn por la publika sano kaj grandajn ekonomiajn kostojn. Nia kontinento alfrontas obezecan epidemion tiom seriozan kiel tiu en la Norda Ameriko. Mi estas alarmita precipe pro la daŭra leviĝo de la pezo kaj de la obezeco inter la lernejanoj”, – diris Markos Kyprianou. Ĉi tiu eksa Eŭrop-komisionano pri sano, lanĉis en 2005 “forumon” por alfronti la problemon.

Sep jarojn poste, malfeliĉe la obeza krizo kreskas. Mia lando Kimrio estas unu el la plej malbonaj ekzemploj. Kimrinoj estas la plej dikaj en la Eŭropa Unio. La virojn en Kimrio superpezas nur maltanoj. La lastaj statistikoj montras ke granda parto de la Eŭropa popolo estas tro dika.

Tamen la granda diferenco estas inter landoj. En Francio nur 12.7% el la virinoj kaj 11.7% el la viroj estas “tro dikaj”. Ankaŭ malmultaj italinoj (9.3%) kaj italoj (11.3%) estas tro dikaj. La plej altaj proporcioj de obezaj virinoj estas registritaj en Britio (23.9%), Malto (21.1%), Latvio (20.9%) kaj Estonio (20.5%), kaj de viroj en Malto (24.7 %), Britio (22.1%), Hungario (21.4%) kaj en Ĉeĥio (18.4%).

Kio estas tro obeza aŭ tro dika? La indico plej ofte uzata estas la korpomasa indico (KMI) kiu taksas la homan korpopezon per la pezo de la homo (en kilogramoj) dividita je kvadrato de la alto de la homo (en metroj). Ĝin elpensis la belga sciencisto Adolphe Quetelet. Eĉ se diskutata, ĉar KMI ne konsideras la individuan korpokonstruon je graso kaj muskoloj (speciale ĉe sportistoj), ĝi tamen donas ĝeneralan indicon.

La ideala pezo ĉe virinoj estas ĉirkaŭ KMI 22 kaj ĉe viroj 24. La tropezeco estas kun KMI inter 25 kaj 30, kaj la obezeco kun KMI ekde 30 ĝis 35 (unua grado), kaj inter 35 kaj 40 (dua grado). Se KMI estas pli ol 40, oni parolas pri mortiga trodikiĝo.

La solvo de ĉi tiu problemo estas malfacila por politikistoj. Kiuj volas, ke oni aĉetu malpli da sukeritaj trinkaĵoj, grasaj viandaĵoj kaj preparitaj manĝaĵoj? Neniu serioza politikisto.

La uzita foto estas el Edinburgo (Skotlando). Fonto: Vikimedia Komunaĵo.

Dafydd ab Iago

Ĉi tiu artikolo aperis en la marta kajero de La Ondo de Esperanto (2012).
Ĉe represo bonvolu nepre indiki la fonton paperan (se en presaĵo) aŭ retan (se en retejo):
Papere: La Ondo de Esperanto, 2012, №3.
Rete: La Balta Ondo http://sezonoj.ru/2012/02/209daf/

Pri La redakcio

Aleksander Korĵenkov, la redaktanto de ĉi tiu retejo
Tiu ĉi enskribo estis afiŝita en Mondo, Vide el Bruselo kaj ricevis la etikedo(j)n , , , , , , , , . Legosigni la fiksligilon.

Respondi